कोरियाली राष्ट्रपतिमा युन सक यल
बुधवार भएको २० औं कोरियाली राष्ट्रपतिय निर्वाचनमा विपक्षी दल पिपल पावर पार्टीका उम्मेदवार युन सक यल निर्वाचित भएका छन् । कोरियाली राष्ट्रपतिय चुनावमा झिनो मतान्तरले जितेका उनले सत्ता पक्षिय डेमोक्राटिक पार्टीको उम्मेदवारलाई हराएका हुन् । विहिवार विहान भएको मत गनणाको अन्तिम नतिजामा उनले खसेको मतको ४८.५६ प्रतिशत मत प्राप्त गरेका हुन । उनको निकटतम् प्रतिद्धन्दी सत्ता पक्षीय उम्मेदवार इ जे म्याङले ४७.८७ प्रतिशत मत प्राप्त गरेका थिए ।
एशियाको चोथौं ठूलो आर्थिक हैसियत भएको देश पाँच बर्षे कार्यकारी अधिकार पाएका युन हालका राष्ट्रपति मुन जे इनको प्रशासनमा महान्यायाधिवक्ताको रुपमा काम गरेका थिए । उनले तत्कालिन राष्ट्रपति फाक गुन हेलाई आफ्नो पद तथा शक्तिको दुरुपयोग गरेको अभियोगमा झन्डै २२ बर्ष जेल बस्नु पर्ने गरि भएको मुद्दालाई नेतृत्व गरेका थिए । सन् २०२० मा मुन जे इन सरकारले उनलाई पदबाट हटाए पछि आफू महान्यायाधिवक्ता भै रहनु पर्ने भन्दै उदालत मार्फत पदवाहली गरेर एक बर्ष अघिसम्म काम गरे ।
सन् २०२१ म महान्यायाधिवक्ताको पदबाट राजिनामा दिएर उनी राजनीतिमा आएका थिए । छोटो समयमै राष्ट्रपतिको बन्न पुगेका उनी छिमेकी देश उत्तर कोरिया र जापानसँग कडा सम्बन्ध राख्नु पर्ने धारणा राख्छन् । महान्यायाधिवक्ता हुँदा श्रीमतीले विभिन्न ठाउँबाट फाइदा लिएको आरोप पछि विवादमा परेका थिए । आफ्नो बेर्पवहा बोलीका कारण विबादमा आई रहने उनी राष्ट्रपति चुनिए पछि भने संयमित देखिए । विहिवार विहान निर्वाचित भए पछि गरेको सम्बोधनमा उनले आफ्नो मुख्य लक्ष्य देशलाई एक सुत्रमा बाँध्ने रहेको बताए । ‘यो जीत सबै जनताको हो । यो पिपल पावर पार्टीको मात्रै जीत होइन । यो चुनावी अभियानमा मैले धेरै कुरा सिकेको छु । जब म राष्ट्रपतिको अफिसमा हुन्छु म देशको संविधान, संसद र विपक्षी दल डेमोक्रटिक पार्टी सहकार्यबाट कार्यहरु गर्नेछु ।’ उनको यो भनाई चुनावी सभामा बोलेका भनाई भन्दा बढि जिम्मेवार देखिन्छ ।
यस अघि उनले चुनावमा बोलेका धेरै भनाई उत्तेजित पार्ने खालका थिए । उनले एउटा चुनावी सभालाई सम्बोधन गर्ने क्रममा कोरियामा भएका विदेशीहरु कोरियाली जनताले दुःख गरि बनाएको देशमा सेवा सुविधा लिन आएको भन्ने अभिब्यक्तिका कारण आलोचित बनेका थिए ।
चुनावको अन्तिम समयमा तेस्रो ठूलो दल पिपल पार्टीका राष्ट्रपतिका उम्मेदवार आन छलसूसंग गठबन्धन गरेका थिए । विहिबारै राष्ट्रपतिको पदभार ग्रहण गर्ने ६१ बर्षिय युनको कार्यकाल भने त्यति सजिलो छैन ।
अहिले कोरियाली संसदमा डेमोक्रेटिक पार्टीको बहुमत छ । सन् २०२० मा भएको संसदीय चुनाबमा मुन जेईनको सरकारले कोरोना रोकथाममा राम्रो काम गरेको भनेर जनताले खुबै मन पराएका थिए । त्यसैले तीन सय संख्या रहेको सदनमा डेमोक्राटिक पार्टीले १ सय ७२ सिट ल्याउन सफल भयो । सदनमा पिपल पावर पार्टीको १ सय १२ सिट मात्रै छ । अल्पमतमा रहेको उनको पार्टीका कारण डेमोक्रटिक पार्टीको साथ नलिदासम्म कुनै काम गर्न सक्ने छैनन् ।
यस पटक ७७.१ प्रतिशत मतदान भएको कोरियाली निर्वाचन आयोगले जनाएको छ । चार करेड ४२ लाख मतदाता रहेको कोरियामा ३ करोड ४० लाख जनताले मात्रै मतदान गरेका छन् । यो मतदात सोचे भन्दा कम भएको निर्वाचन आयोगले जनाएको छ ।
विजेता युनले १ करोड ६३ लाख ९४ हजार ८ सय १५ मत प्राप्त गरेका छन् भने ईजे म्याङले दुई लाख ४७ हजार ७७ कम मत पाएका छन् । यो अहिलेसम्म भएको राष्ट्रपतिको निर्वाचनमा सबै भन्दा कम मतान्तर हो । यस अघि सन् १९९७ मा भएको १५ औं राष्ट्रपतिय चुनावमा किम दे जुङले इ हे चुङचलाई ३ लाख ९० हजार ५ सय ५७ मतले पराजित गरेका थिए ।