दक्षिण कोरिया, शेयर बजारमा चासो राखेर सुरक्षित लगानीको बाटो खोज्ने लगानी कर्ता हरुका लागि अबको केहि समय सुनौलो अवसर साबित हुन सक्ने देखिएको छ l न्युनतम पुंजी भएका लगानी कर्ता देखि दोश्रो शेयर बजारमा रमाएका लगानी कर्ता समेत आकर्षण हुने गरि २ दर्जन भन्दा बढी बैंक तथा बित्तिय सस्था र जलबिद्युत कम्पनी हरुले लगानी गर्ने अवसर जुटाईदिएका छन् ।
नया लगानीकर्ताले केही कम्पनीमा साधारण सेयर (आइपिओ) मा लगानी गर्न पाउने भएका छन् । साधारण शेयर अर्थात (आइपिओ) लाइ अत्यन्तै जोखिम रहित लगानी भनेर पनि बुझ्ने गरिन्छ । भने केही बैंक तथा वित्तीय संस्थाले हकप्रद र बोनस शेयर प्रदान गर्दै छन् । तर हकप्रद र बोनस शेयर प्राप्त गर्नाका लागि उक्त कम्पनीमा पहिल्यै आफ्नो शेयर अनिवार्य हुनु पर्दछ । केहि जलविद्युत् कम्पनी, बिमा कम्पनी र ठुला बैंक ले फर्दर पब्लिक अफरिङ अर्थात (एफपीओ) जारी गर्न लागेका छन् ।
एफपिओ को लागि कम्पनीले तोकेको अलिक बढी मुल्यमा आफुले चाहेको शेयर खरिद का लागि आबेदन दिन सकिन्छ । जस अन्तर्गत नौ कम्पनीले साधारण सेयर, १९ बैंक तथा वित्तीय संस्थाले हकप्रद सेयर, नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्स, नेपाल एसबीआई बैंक, एभेरेष्ट बैंक र एन एम बि बैंक ले फर्दर पब्लिक अफरिङ (एफपीओ) निष्कासन गर्ने भएका छन् ।
२०७४ असार मसान्त भित्र राष्ट्र बैंक ले तोकेको चुक्ता पुँजी ८ अर्ब पुर्याउन ठुला देखि साना बैंक र बित्तिय सस्था हरु मर्जर देखि एफपिओ निष्काशन सम्म लागि परिरहेको छन् l त्यस मध्ये आफ्नो ८ अर्ब चुक्ता पुँजी पुर्याउन एसबिआइ बैंक ले ६७ हजार ७ सय ७८ कित्ता, एभरेष्ट बैंक ले ४५ लाख कित्ता र एन एम बि बैंक ले ८८ लाख ८० हजार कित्ता एफपिओ निश्काशन गर्दै छन् । यस मध्ये नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्सले करिब ३० लाख ९६ हजार चार सय २९ कित्ता एफपिओ निश्काशन गर्नका लागि नेपाल स्टक एक्सचेञ्ज मार्फत एक सय अंकित मूल्यमा दुई हजार आठ सय ५१ रुपैयाँ थप गरि एफपीओ निष्कासन गर्ने तयारी गरे पनि धितोपत्र बोर्डले सेयर निष्कासनमा रोक लगाएको थियो।
सोही कारण कम्पनीको सेयर मूल्य अहिलेसम्म तोकिएको छैन । साथै विभिन्न बित्तिय कम्पनी हरुले पनि करिब ९६ करोड १४ लाख सात हजार रुपैयाँ बराबरको ९६ लाख १४ हजार सात सय ८९ कित्ता साधारण सेयर (आईपीओ) निष्कासन गर्ने योजना सार्वजनिक गरेका छन् ।भने सुनसरी को धरानमा मुख्य कार्यालय रहेको फरवार्ड माइक्रो फाइनान्स ले ६ लाख कित्ता आइपिओ निष्काशन गर्नका लागि धितो पत्र बोर्ड ले अनुमति दिइसकेको ले छिट्टै आइपिओ निष्काशन गर्ने भएको छ ।
आईपीओ निष्कासनको तयारी गरिरहेका अन्य ६ कम्पनीमध्ये हिमालयन पावर पार्टनर, नेपाल हाइड्रो डेभलपर लिमिटेड, आँखु खोला जलविद्युत् कम्पनी लिमिटेड, अरुण काबेली, च्याङ्दी हाइड्रो पावर कम्पनी र मैलुङ खोला गरी छ वटा जलविद्युत् कम्पनी छन् । अरुण काबेली पावर ले यहि कार्तिक ७ गते बाट ३० लाख कित्ता आइपिओ निष्काशन गर्दै छ l काबेलीले ३० करोड रुपैयाँ बराबरको सेयर निष्कासनका लागि निष्कासन तथा बिक्री प्रबन्धकमा सिद्धार्थ क्यापीटललाई नियुक्त गरेको छ । कम्पनीले सेयर निष्कासनका लागि गत असार २८ गते नै धितोपत्र बार्डमा आवेदन दिएको थियो । त्यस्तै आँखुखोला जलविद्युत् आयोजनाले २० करोड रुपैयाँ मूल्य बराबरको २० लाख कित्ता सेयर जारी गर्ने भएको छ ।
हिमालयन पावर पार्टनर लिमिटेड कम्पनीले एक सय दरका ३१ लाख ९६ हजार कित्ता साधारण सेयर निष्कासन गर्न लागेको छ । च्याङ्दी हाइड्रोेले आठ लाख १० हजार कित्ता साधारण सेयर निष्कासनको प्रक्रियामा छ । मैलुङ खोला जलविद्युत् कम्पनी लिमिटेडले यसै वर्षमा तीन करोड ६८ लाख १४ हजार तीन सय रुपैयाँ बराबरको साधारण सेयर निष्कासन गर्न लागेको छ । कम्पनीले एक सय रुपैयाँ अंकित मूल्यमा तीन लाख ६८ हजार एक सय ४३ कित्ता सेयर निष्कासन गर्न लागेको हो ।
यो कम्पनीले निष्कासन गर्न लागेको सेयरमा स्थानीय बासिन्दाले मात्रै आवेदन दिन पाउनेछन् । कम्पनीले धितोपत्र निष्कासन तथा विक्री प्रबन्धकमा सिद्धार्थ क्यापिटललाई तोकेको छ । नेपाल हाइड्रो डेभलपरले दुई करोड ६० लाख मूल्य बराबरको दुई लाख ६० हजार कित्ता साधारण सेयर निष्कासन गर्ने भएको छ । एक सय रुपैयाँ अंकित सेयर बिक्री प्रबन्धकका रूपमा एनबी क्यापिटललाई नियुक्त गरेको छ । समता माइक्रोफाइनान्स वित्तीय संस्थाले यस वर्षनै ९४ लाख ८० हजार रुपैयाँ बराबरको साधारण सेयर निष्कासन गर्ने भएको छ ।
संस्थाले सेयर निष्कासन तथा बिक्री प्रबन्धकको अधिकार एनआईबीएल क्यापिटललाई प्रदान गरेको छ । माहुली सामुदायिक लघुवित्तले एक सय रुपैयाँ अंकित मूल्यका एक लाख २० हजार कित्ता साधारण सेयर निष्कासन गर्ने भएको छ ।