वर्तमान समयमा रोजगारीको लागी ठुलो गन्तब्य स्थान बनिरहेको दक्षिण कोरिया नेपालीहरुको लागी पनी मुख्य रोजाईको ठाउँ नै बनेको छ । ईपियस प्रणाली लागु भएबाट नेपाल लगायत करिब १५ देशका कामदारहरु रोजगारीको लागी कोरिया आइरहेका छन । अन्य देशको तुलनामा नेपालीहरुको संख्या कम मानिए पनी यो संख्या दरमा वृद्धी हुने क्रम जारी छ, अहिले करिब ५० हजार भन्दा बढी नेपालीहरु रहेको अनुमान गरिन्छ । हुन त योग्यता र सीप भएकाहरुको लागी ईपियस प्रणालीलाइ त्यती राम्रो नमाने पनी नेपालको वेरोजगारी समस्या र कोरियामा दुख गरे अनुसारको पैशा हुनाले बाँकी सबै कुरा विर्साएर अहिले एक रोजाइको गन्तब्य मुलुक बनेको छ कोरिया ।
सोझो रुपमा हेर्दा दुख गर्न सक्नेहरुलाई कोरियाले दिएको पैशा भएपनी यहाँबाट नेपालीहरुले अन्य धेरै कुरा पाइरहेका छन । यहाँका विभिन्न समस्या, दुख, दुर्घटना, मृत्यू तथा आत्महत्या जस्ता नकारात्मक पाटाहरु अर्कोतिर भएपनी राम्रा र महत्वपुर्ण पाटाहरुलाई विर्सन भने पटक्कै सकिंदैन । दुख गर्न सक्ने नेपालीहरुलाई पैशा वाहेक कोरियाले दिएका केही मुख्य कुराहरुलाई यसरी हेर्न सकिन्छ :-
१. अभिवादन र सत्कार – आफु भन्दा ठुलो उमेरका आफन्त वा गुरु, मालिक-मान्यजन आदी प्रति गरिने अभिवादन कोरियामा साँच्चै महत्वपुर्ण हुन्छ र मानिन्छ। प्रतेक दिन गरिने अभिवादनले विशेष सांकेतिक अर्थ नै बोकेको हुन्छ,कोरियन भाषा नै नजाने पनी गरिने अभिवादनको वानीले एक-अर्कामा आपसी समझदारी बढाईदिन्छ जुन विदेशी कामदारहरुको लागी झनै महत्वपुर्ण हुन्छ । नेपालमा पनी यसको सहि प्रयोग गर्न सके फाइदै-फाइदा हुन्छ । यस्तो अभिवादनको वानी नेपालीहरुमा पनी बसेको हुन्छ जुन राम्रो पक्ष हो ।
२. कामको महत्व – कोरियनहरुको सबै भन्दा पहिलो कुरा नै काम हो। कामलाई चिनेर, यसको महत्व बुझेर नै आजको यो कोरिया भएको हो । छिटो – छिटो र मेहनत साथ भन्ने त कोरियनहरुको कामको मन्त्र नै हो । त्यसैले त भनिन्छ कोरियनको प्यारो हुनुछ भने काम गर्नुपर्छ । कोरियामा काम गर्न सकेको वा एक बर्ष भन्दा बढी काम गरेर नेपाल गएको कुनै पनी नेपालीले, जस्तै किसीमको काम गर्नसक्छ अर्थात काम र यसको महत्वलाई चिनेको हुन्छ । यो नेपालीले पाएको महत्वपुर्ण कुरा हो ।
३. काम गर्ने, ईच्छा-जोस र तरिका – कोरियामा दुख गरेर गएको ब्यक्तिले, खेतीपाती-पशुपालन,ब्यापार-व्यवशाय आदीमा बडो उत्साहको साथ बैज्ञानिक र व्यवसायिक तरिकाले गर्दछ । हिजोआज जसका उदाहरणहरु प्रसस्त मात्रमा देख्न सकिन्छ । धेरै नेपालीहरले सफल बन्दै नाम र दाम समेत कमाइसकेका छन् जुन अर्को प्राप्ति हो ।
४. सहयोगी भावना र सत्य व्यवाहार – राम्रा नराम्रा कुराहरु सबै क्षेत्र र ठाउँमा हुन्छन तर परेको वेला कोरियनहरुले साँच्चै नै खुलेर सहयोग गर्छन, आफु र अर्कोमा फरक देख्दैनन्। कोरियनहरुको आनीवानी वास्तवमा नै राम्रो हुन्छ, अर्काको सामान कहिल्यै लादैनन/ टिप्दैनन् । बरु भेट्टाएको सामान कसरी हुन्छ दिने प्रयासमा हुन्छन । कोरिया बसेर गएका नेपालीहरुमा पनी यसको प्रभाव अवश्य पर्दछ जो अति नै राम्रो कुरा हो ।
५. कानुनको पालना – कानुनको पुर्ण पालना भएका विश्वका उदाहरणिय देशहरु मध्ये कोरिया पनी एउटा हो। यहाँ कानुनको पुर्ण पालना गरिन्छ, अरुको चोरी नगर्ने, यातायात र बाटोको नियम पालना, भ्रष्टचारीलाई तुरुन्त कार्वाई, अरुलाई अवरोध र असर नपुर्याउने आदी-आदी …।
यस्तो वातवरणमा बसेर गएका नेपालीहरुको वास्तवमा नै आफ्नो जिवनमा ठुलै प्रभाव परेको हुन्छ जुन नेपाल र नेपालको लागी सकारात्मक कुरा हुनआउँछ । एक पल्ट सिकेको कुरा काहिं न काहिं काम लाग्छ भनेजस्तै यो अनुभव /ज्ञान अवश्य काम लाग्छ यो पनी ठुलै उपलब्धि हुनआउँछ ।
६. आफ्नो देशको माया – कोरियनहरुले देशलाई यती माया गर्छन की बोल्दैपिच्छे हाम्रो देश, हामी कोरियन भन्छन् …। उनीहरुको संस्कृति, भेष-भुसा, शैली अनी परम्परालाई कति सम्मान र उच्च स्थान दिन्छन । उनीहरुको प्राकृतिक स्रोतहरुलाई अति धेरै माया अनि जगेर्ना र संरक्षण गर्छन । यो देख्दा र हेर्दा हामी नेपालीहरुलाइ पनी कहिले नेपाल जानु र यस्तै गर्नु, जन्म भुमीमा पसीना बगाउनु, परिवारसंग रमाउनु आदी-आदी जस्ता कुराहरु मनैबाट मडारिएर आउँछन । जसबाट हाम्रो सोचाइ र हेराईमा परिवर्तन पक्कै आउँछ ।
७. विकास र प्रविधी – ठुलो मेहनत र कडा परिश्रमबाट छोटो समयमा विकास र प्रविधीमा फड्को मारेको देश हो कोरिया । यहाँको विद्युत,यातायातका साधन,पुल-बाँटो, भवन, बैंकिङ प्रणाली,शिक्षा-स्वास्थ्यको तौरतरिका, खानापान, व्यापार-व्यवशाय आदी-ईत्यादी साँच्चै प्रभावकारी र सम्झन लायक हुन्छ । थोरै समय नै भए पनी यस्तो वातवरण र भोगाईमा दिन-रात विताएका नेपालीहरुले धेरै कुराहरु सिकेकाछन, सिकिरेका छन अनी गरिरहेका छन ।
यसैको एक उदाहरण मान्न सकिन्छ हाईड्रोपावरको लगानी, बाटो-घाटो अनि पुल र वैंकिङ आदी क्षेत्रहरुमा कोरियन नेपाली संस्था र नेपालीहरुको लगानी । असम्भव भन्ने कुरा केही पनी छैन जो कोरियामा भएको छ त्यो नेपालमा हुन यती मात्र हो की समय फरक पर्ला ..।
ईपियस प्रणालीका राम्रा-नराम्रा पक्ष हुँदाहुँदै पनी, यसलाई सुधारीनुपर्छ भनेर आवाज उठीरहेपनी, पैशामा काम साटिएको अन्य केही नभएको भनेर टिप्पणी गरिएपनी हामीले पसिना बगाए वापत राम्रो पैशा मात्र पाएको छैनौ प्रत्यक्ष-अप्रत्यक्ष रुपमा अन्य धेरै कुराहरु पाएकाछौं । त्यसैले कोरियाबाट पैशा मात्र हैन अन्य धेरै कुरा पाएकाछौं यसमा दुई मत कसैको नहोला ।