फेसबुकको पासवर्डले बिगारेको सम्बन्ध

अाफ्नाे फेसबुककाे पासवर्ड यदि कसैलाई दिएमा वा ह्याक गरि अरुले चलाएमा क्षण भरमै चरित्र हत्या भई ब्यक्तित्वमा नकारात्मक असर पर्न जान्छ । यसमा गरेको पोस्टको एक सब्दले जिन्दगीभरि आघात पुग्न सक्छ। खासगरि पछिल्लो समयमा नाैजवान प्रेमिप्रेमिकाले मायामा बिस्वास दिलाउनको लागि आफ्नो सामाजीक सञ्जालका अाफ्नाे पासवर्ड नै बन्दकि राख्ने गर्छन। यसरी बिस्वासको लागि राखिएको पासवर्ड बन्दकि दुरुपयोग भएर जघन्य अपराधिक घट्ना घटेका तथा धेरैको सम्बन्ध बिग्रिएको उदाहरण प्रशस्तै छन् । पासवर्ड दुरुपयोग भएका केही घट्नाका उदाहरण हरु तल समेट्ने कोसिस गरेको छु।
घट्ना -१
निता र बिबेक (नाम परिबर्तन) मिल्ने साथी थिए । दुबै जना साहित्य सर्जक हुन। नीता गीत र कबिता लेख्छन भने बिबेक मुक्तक उत्कृष्ट लेख्छन। बाचनमा पनि अब्बल छन। दुबैको क्षेत्र साहित्य भएकोले सहित्यीक कार्यक्रम हरुमा भेट हुनु स्वभाबिक हो। यी दुबैजना कोरियाको साहित्यिक संस्थामा आबद्द छन। एक महिना अगाडी मात्र उनिहरुले एकअर्कालाई चिनेका थिए । गएको सलनाल मा एक साहित्यीक कार्यक्रम कै बेला उनीहरुको भेट भएको थियो । तेसै बेला नम्बर साटासाट गरे । फेसबुकमा साथी बने । साहित्यसृजना बारे छलफल गर्ने, रचनाहरुको तारीफ गर्ने, नमिलेको ठाउमा सिक्नेसिकाउने गर्थे । फेसबुक मा राखिएका लेखरचना, स्टाटस तथा फोटो हरुमा लाईक कमेन्ट गर्नेगर्थे । त्यो भन्दा फाल्तुकुरा केही हुन्न थ्यो।
बिबेकको नेपालमा प्रेमिका छ। उनिहरुले फेसबुक र ईमो को आइडि पासवर्ड साटेका छन। चाहेको बेला एकअर्काको फेसबुक र इमो खोल्न सक्छन। प्रेमिका ले बिबेक कुनैकेटी संग बोलेको, च्याटगरेको मन पराउदैन। बिबेक को फोटोमा लाईक कमेन्ट गर्ने सबै केटिलाई बिबेक को आइडिबाट छानीछानी ब्लक गर्छन र तथानाम गालीपनि गर्छन। यसैक्रममा निता पनि बिबेकको प्रेमिकाको निशानामा पर्छ। बिबेकको इमोबाट नितालाई तल्लोस्तर को गाली गर्छ भने र याैन आसय बुझिने मेसेज गर्छन । यति सम्म कि त्यो भन्दा तल्लो स्तरको कुनै शब्द छैन जुन शब्दमा लेख्न सकिन्न। एक्कासी बिबेकको इमोबाट दुर्व्यवहार पुर्ण मेसेज आउदा निता रिसले आगो हुन्छिन। प्रतिकार स्वरुप निताले आफु दुरव्यबहारमा परेको कुरा फेसबुक स्टाटस लेख्छ र सोहिक्षेत्रक साथीहरुलाई पनि सुनाउछन्। निताका साथी शुभचिन्तक हरुले बिबेकलाई कमेन्टमा गालि गर्छन र उनी सम्वद्दसंस्थाबाट कार्बाहि गर्ने भनेपछि बिबेकले बल्ल ईमो आइडि मिसयुज भएको बताउछ। त्यस्तो मेसेज आफुले नगरि नेपाल मा रहेका प्रेमिका गरेको बताउछ।हल्ला सर्बत्र फैलिएपछि बिबेक र उनको नेपालमा रहेकि प्रेमिकाले भाईबर मार्फत गल्ति गरेकोमा निता संग माफि माग्छन। बिबेक ले केहिदिन देखि म संग संकास्पद व्यवहार गर्न थालेपछी आफुले आबेसमा आएर गल्ति गरेको स्विकारछन। यहि कारनले अहिले बिबेकको प्रेमिकासंग सम्बन्ध चिसिदै गएको छ भने बिबेक र निता सम्पुर्ण सामाजिक सन्जाल र फोनमा समेत ब्लक छिन।
घट्ना-२
उदयपुरको पहाडिभेगका पुजा(नाम परिबर्तन) चार बर्ष अघी सदरमुकाम गाईघाट मा एक चलेको गैरसरकारी कार्यलायमा जागिरे थिन्। उनका श्रीमान बैदेसिक रोजगारिमा थिए। उनिभने सदरमुकाम मै डेरा गरि बस्थे। उन्को एकदिन कोरियामा रहेको रमेश (नाम परिबर्तन) संग फेसबुकमै चिनजान भयो। रमेसको घरपनि गदयपुर। उनिहरु एउटै कलेजपनी पढेका रहेछन तर संकाय अलग भएकोले चिनजान भने थिएन। फेसबुकमा दिनदिनै कुराहुन्थ्यो । केही महिना पछि नै उनिहरु प्रेमिप्रेमिका भईसकेका थिए।
रमेशले कोरिया को आकर्षक तलब को बारेमा सुनाउथ्यो। ईपिएस पास गरेर कोरिया आउनु सुझाउथ्यो। पुजा पनि राजि भई। काठमाडौ मा डेरा गरि बस्ने, खर्चबर्च सबै रमेशले नै बेहोर्ने भएपछि हुदाखाँदाको जागिर छोडेर ईपीएस पढ्न श्रिमानको सल्लाहबिना काठमाण्डु बस्न थालीन। तर पुजा पहीलो बर्ष फेल भईन। त्यतिन्जेल उनको श्रिमान संगपनी सम्बन्ध बिग्रिसकेको थियो, एता रमेशको पनि पुजाको पढाईको लागि ठुलो खर्च भै सकेको थियो ।
एकदिन रमेशले फेसबुक को आईडि पासवर्ड दिए फेरी पढाउने भनेपछि उसले पनि हुन्छ भनि। पासवर्ड पनि दिईन। तर रमेसले पुजाको फेसबुकलाई दुरुपयोग गर्दै गयो। जस्ले मेसेज गरेपनि म पुजाको ब्वाईफ्रेन्ड हु उसलाई मैले पढाउदै छु भन्ने ढाडस दिन्थ्यो। यति सम्म की पुजाले पहिला संगै कामगरने सहकर्मि देखि, छिमेकी,आफन्त कसैलाई बाकि राखेन। भिड्योकल मा कुरा गर्दाको अर्धनग्न फोटो को स्क्रिनसटको फोटो देखि पैसा पठाएका बिलहरु सम्म पुजाको प्रोफाईल बनाएर पोस्ट गरिदिन्थे। यतिन्जेल पुजाको अधिकांस साथिहरुले पुजालाई ब्लोक गरिसकेका थिए। पुजालाई म बाहेक कसैलेपनी नहेरोस भनेर यसो गरिएको रमेश ले बताए। पुजाले यसो नगर्नु भनेर सम्झाउदा मैले तेत्रो पैसा लगानि गरेको छु। त मेरै बुढि होस। जे गर्दै छु म ठिक गर्दै छु जस्ता जबाफ दिन्थे। रमेशको यसकिसिमकाे हर्कतले पुजा आजीत भएर आत्महत्या गर्नसमेत आँटिसकेका थिए ।
पछि कसैले पुजालाई फेसबुक सधैकोलागि डिएक्टिभ गरेर रमेशसंगको सम्बन्धबाट टाढिनु सुझाएछन। तेसै गरे। अहिले पुजा इपिएस पास गरेर कोरिया आईसकेका छन। रमेशको पैसा पनि तिरिदिए। उनी कोरियाको थेजनको एक कृषि उधोगमा काम गर्दैछन भने रमेशको भिसा सकिएर आगामि महिना नेपाल जाँदै छन्।
माथिका दुई उदाहरणबाट के स्पस्ट हुन्छ भने जे उद्धेश्यकोलागि पासवर्ड साटिन्छ परिणाम उल्टो भै दिन्छ। बिश्वासको लागि गरिने यसकिसिमका क्रियाकलापले झन शंका उव्जाउछ। यदि माया नै गर्ने हो भने संकारहित गर्नु नत्र पासवर्ड नसाट्दैमा माया नहुने र साटेमा सफल हुने भन्ने हुन्न। भनाई छ नी जहाँ एकअर्कामा बिश्वास हुन्छ त्याहा नै माया पनि ।