Bala Rai

न्युयोर्क,  वरिष्ठ लोक गायक तथा सँगीतकार नारायण रायमाझीको सम्मानमा न्युयोर्कमा ‘विशेष सम्मान तथा विविध साँस्कृतिक कार्यक्रम २०१७’ आयोजना गरियो। कलाकार तथा खेलाडीहरुद्वारा आयोजित उक्त कार्यक्रम न्युयोर्कको ज्याक्सन हाईट स्थित शेर्पा किदुगको हलमा यहिं जुलाई १५ तारिक शनिबार साँझ सम्पन्न भएको थियो । कार्यक्रममा ख्याती प्राप्त कलाकारहरु नारायण रायमाझी, पुरुषोत्तम न्यौपाने, सिर्जना बिरही थापा, मीन केसी, बिमल डाँगी, उदय भट्टराई, न्हुच्छे डँगोल, मधुर गिरी, सरीता डाँगी, अमृत रमदम मधुर गिरी लगायतको बेजोड प्रस्तुती, लाईभ दोहोरी तथा लोकगीतका साथै अन्य विविध मनोरञ्जनात्मक प्रस्तुतीहरु गरेका थिए । नृत्याङ्गाना अणु खड्का र निलिसा गौतमले प्रस्तुत गरेका नृत्यबाट पनि खचाखच हलफुर्सदमा

पाँच वटा फरक किसीमका मौलिक कथावस्तुमा आधारित वृत्तचित्र देखाउदै काठमाण्डौ माउन्टेन फिल्म फेष्टिबल, घुम्ती किम्फ न्यूयोर्कमा यही जुलाइ ८ तारीक सम्पन्न भयो । हिमाल एशोसिएन, नेपालको आयोजना र न्यूयोर्कमा प्रकाशन हुने एभरेष्ट टाइम्स् पत्रिकाको सह-आयोजनामा तेस्रो पटक न्युयोर्कमा घुम्ती किम्फको देखाईएको हो । सन् २०१५ मा घुम्ती किम्फको अन्तराष्ट्रिय संस्करण हङकङबाट शुरु गरिए यता न्युयोर्कमा पनि हरेक बर्ष सह-आयोजना गर्दै आएको एभरेष्ट टाईम्सले जनाएको छ । घुम्ती किम्फ मार्फत नेपाली जनजीवन तथा मौलिक कला संस्कृतिमा आधारित रहेर बनाईएका वृत्तचित्रले नेपाललाई अन्तराष्ट्रिय स्तरमा चिनाउन सहयोग पुग्ने स्थानिय आयोजक सँस्थाका आङछिरिङ शेर्पाले बताए । उनका अनुसार यो पटकको घुम्ती किम्फ प्रदर्शनीबाट संकलित रकम सिन्धुपाल्चोकको हेलम्बु स्थित एक विद्यालयलाई सहयोग गरिने छ । बिगत बर्षहरुमा आयोजित घुम्ती किम्फबाट संकलित रकम सोलुखुम्बुको चाँगेस्थान माध्यमिक विद्यालय केरुङ र सल्लेरीको सेर्गा वागाम प्राथमिक विद्यालयलाई सहयोग प्रदान गरिएको थियो । घुम्ती किम्फको तेस्रो संस्करणमा पत्रकार देवकी विष्टको ‘इन सर्च अफ देउकी‘, उपेन्द्रराज पाण्डे र बद्री न्यौपानेले ‘वियोण्ड द हृवाइटक्यान‘, ज्योति केशरसिंह ठकुरीको ‘भुषको लोग्ने‘, घनश्याम खतिवडाको ‘बाह्रखरी लौरो‘ र रघुवर नेपाल र शिवशरण कोइरालाकेा ‘मेला‘ प्रदर्शन भए । ‘इन सर्च अफ देउकी’मा विगतमा सुदुर पश्चिममा बिद्यामान देउकी प्रथा लगायत मन्दिरमा चढाइएका देउकी महिलाहरु कतिको सम्मानित जीवन बाँचेका छन भन्ने बिषयलाई उठान गरिएको छ । कानुनले देउकी प्रथालाई हटाए पनि समाजमा यो प्रथा अझै लुकीछिपी प्रचलनमा रहेको कुरा यो वृत्तचित्रले देखाएको छ । दृष्टिविहिनको संघर्ष र आत्मनिर्भरताको कुरालाई वृत्तचित्र ‘वियोण्ड द हृवाइट क्यान’मा समेटिएको छ । दृष्टिबिहीन भए पनि अरु सपांग जस्तै आफनो परिवार पाल्न सक्षम एक दृष्टिविहिनको कथाले निकै मन छोएको सहभागीहरुले बताए । महिलाको पाठेघर खस्ने समस्यालाई ‘भुसको लोग्ने’ मार्फत ज्योती केशरसिंह ठकुरीले देखाएको छ । यसमा रोग लुकाएर बसेमा जटिल समस्या निम्तने तर्फ सचेत गराउँदै बेलैमा उपचार गर्न सुझाव दिएको छ । अपांगता भएर पनि एक शिक्षकले शिक्षाको ज्योति फैल्याउनका लागि गरेको योगदान र उनको क्षमताको बारेमा निर्मित वृत्तचित्र ‘बाह्रखरी लौरो’ले शिक्षाको ज्योति फैल्याउँनका लागि अपांगता भएका व्यक्ति पनि उत्तिक्कै सक्षम र सफल हुन्छन् भन्ने सकारात्मक सन्देश दिएको छ । त्यस्तै, जम्मा आठ मिनेटको ‘मेला’ वृत्तचित्रमा चाही बारा जिल्लामा लाग्ने चर्चित गढीमाइ मेलामा हुने पशुवलीको बारेमा कलात्मक तरीकाले देखाइएको छ । हजारौफुर्सदमा